W Jedynce TVP był Kwartet dla czterech aktorów Bogusława Schaeffera. Reżyser Mikołaj Grabowski, a występowały same tuzy, czyli Mikołaj Grabowski, Andrzej Grabowski, Jan Peszek i Jan Frycz. Czekałem na to, bo Jedynka mocno reklamowała, no i takie gwiazdy. Miałem też nadzieję, że będę rozumiał, co aktorzy mówią, bo przecież oni wszyscy ze starej szkoły, kiedy dykcja była w cenie. 

Obejrzałem i do teraz jeszcze mnie trzyma poczucie zażenowania. Złe przedstawienie, którego jedyną zaletą było to, że aktorzy ładnie i zrozumiale mówili. Miało być wesoło, dowcipnie, miały być zadane ważne pytania. Niewielka dygresja w tym miejscu, czyli nie oglądam kabaretów w tv. Kilka razy próbowałem i czasami coś fajnego się zdarzało, ale tylko czasami. Nie kręcą mnie żarty o majtkach, które można nosić przez cztery dni, bo przecież mają przód i tył, a także lewą i prawą stronę. Wracam do przedstawienia, gdzie panowie aktorzy uraczyli mnie żartem o urologu, który badał po dwóch pacjentów jednocześnie, bo przecież ma dwie ręce. Były też żarty o śmierdzących rękach, a także wyborcze żarty polityczne. To były żarty o PiS-ie, czyli np. trzeba zmienić pisownię itd. Sprawdziłem, nagranie jest z roku bieżącego, ale ludzie się śmieją, więc odgrzewane kotlety ciągle dobrze się sprzedają. 

Poziom Kwartetu jest chyba lepszy niż kabarety, o których wcześniej była dygresja. Były też momenty interesujące, śmieszne, tych pytań o kondycję ludzką nie zauważyłem. 

Chciałem coś jeszcze napisać o Bogusławie Schaefferze, o wpływie Ioneski na utwór, ale za mało o tym wiem. Mikołaj Grabowski znał Schaeffera i dostał od niego Kwartet do realizacji, ale to było strasznie dawno temu. Ci czterej panowie grają to tak długo, że zapomnieli o ideach, którymi kierował się autor. Nie muszą uczyć się tekstu, bo to jest improwizacja. Już dawno wywalili pulpity, bo pewnie nie były im potrzebne. Nie muszą się przykładać, bo niezależnie co zagrają, widzowie wstają i biją brawo. 

Nikt nie mówi, że król jest nagi. 

Nikt nie mówi, że trzeba ze sceny zejść. 

Z drugiej strony, jak dobrze płacą za robotę….

Kazik Staszewski wielkim poetą polskim jest. Tak powiedziała Karolina Cicha i zaśpiewała jego pieśń o czterech jeźdźcach apokalipsy. 

Koncert dział się na dziedzińcu w wielkim, łódzkim kompleksie franciszkańskim. Dojście na miejsce zajęło trochę czasu, trzeba iść parkingami, obok budynków różnych, kościelnych. Zapytani o drogę piękni* księża w habitach wesoło pokazywali różne potencjalne kierunki. Dotarłem na miejsce, czyli dziedziniec otoczony kolumnadami budynków, dużo palących się świec. Naród na krzesłach, czasami ławkach. Trochę młodych, trochę kobiet w wieku średnim +, kościelnym. 

Koncert płynął trybem zwykłym, śpiew fajny, chociaż w Warszawie na skrzyżowaniu kultur było zdecydowanie lepiej, nienajlepsza akustyka. Coś jednak było nie tak, dziwnie się czułem. Ten wielki kompleks, kolumnady, jakieś niespasowanie. Nie mogłem tego skleić. Koncert z muzyką mniejszości zupełnie tu nie pasował i wreszcie Kazik wszystko połączył, naprawił. Czterej jeźdźcy apokalipsy Kazika tylko w trzech czwartych są jeźdźcami znanymi z Apokalipsy św. Jana. Głód, Wojna i Śmierć to są postacie z grafiki Durera. Oni mrożą krew w żyłach, nie ma przed nimi ucieczki. Czwarty jeździec już nie, on jest fajny, niesie nadzieję, jest mocniejszy niż tamci trzej. Tak Kazik napisał, a Karolina zaśpiewała, bo ta apokalipsa jest Kazika. U Jana jest inaczej, jest groza, nie ma żadnych jaj z z nadzieją, jest prawda, która trzyma za gardło. Czwarty jeździec to Zaraza. Ma w rękach łuk, z którego posyła strzały w kierunku ludzi. Zaraza zabija na odległość, nie potrzeba się dotykać. 

Kazik nie jest pierwszy z taką interpretacją. Zaraza była zamieniana w Jezusa Chrystusa, a czasami w Antychrysta. Na moich grafikach Zaraza ma w rękach krzyż i jest często odwrócona tyłem do ludzi. 

Koncert się skończył, przyjaciele kupili kilka płyt i poszliśmy do domu. Wszystko było jak trzeba. Ksiądz dobrodziej łaskawie wpuścił nas na dziedziniec, żebyśmy mogli posłuchać muzyki. Artystka podziękowała mu pieśnią, w której potwierdziła jego sprawczość, że tylko on jest gwarantem nadziei na tym łez padole. I tylko ja nie mogłem zrozumieć, że za moje i innych Polaków rodaków pieniądze zostały wybudowane te parkingi, kościoły, klasztory i na dokładkę jesteśmy z tego zadowoleni (no może nie wszyscy), ale swoją obecnością na koncercie potwierdziłem potrzebę istnienia tej instytucji**.

• * to nie żart. Byli piękni, duzi, zadowoleni z siebie, niektórzy z lekką nadwagą, przyjaźni.

** franciszkanie – katolicka wspólnota zakonna z grupy zakonów żebrzących (Wikipedia) – nasi, łódzcy franciszkanie żebrać już nie muszą, bo mają się jak pączki w maśle. 

Na Puls Literatury poszedłem, bo miała być rozmowa z Mikołajem Grynbergiem, a ja go spotkałem dawno temu w Warszawie jako fotografa z projektem portretów rzemieślników praskich. No i tytuł festiwalu Utopia też był wabiący. Rozmawiali o utopii granic i dziewczyna powiedziała, że droga przez granicę z Białorusią jest postrzegana przez migrantów jako najbezpieczniejsza. Wszędzie indziej ryzyko śmierci jest dużo większe. Kilkadziesiąt lat temu, może w latach osiemdziesiątych, czytałem o nadchodzących wojnach o wodę w Afryce i o tym, że Afrykanie przyjdą do Europy i trzeba się na to przygotować. Nic na lepsze się nie zmieniło. Nieszczęścia przeganiają miliony ludzi z miejsc, gdzie się urodzili, tam gdzie mają szansę lepszego, a może tylko bezpieczniejszego życia. 

W dyskusji wziął udział człowiek, który mówił, że my nie chcemy żadnych uchodźców, że musimy się bronić przed nimi, bo oni tylko ekonomiczni i w tym lesie, żadnych dzieci, ni kobiet nie ma. 

Mieszkam sam w dużym mieszkaniu. Jestem egocentrykiem pierwszej wielkości. Chciałbym, żeby tym ludziom pomóc, żeby oni tam, w tym granicznym lesie nie umierali, ale na hasło przyjmij kogoś do siebie, wyjmuję czasami kilka złotych z kieszeni i dokładam się na Ukraińców, albo na jakiś inny, zbożny cel, marząc tylko, żeby mi się od tych nieszczęść dziejowych nie pogorszyło. 

No mały, trudny do zauważenia. Do rzeczy jednak. Jadę wieczorem przez skwer, zwany przez miejscowych parkiem obok Fabrycznego i tam nagrobek. Jest płyta kamienna, głaz nieduży z tablicą i chryzantema w doniczce. Jeszcze niedawno nic nie było, tylko trawa, kilka drzew i plac zabaw dla dzieci i pustka, żadnej idei. Teraz wszystko się zmieniło bo jest on, pomnik, a właściwie pomniczek, udający nagrobek poświęcony Piotrowi Szczęsnemu, który się spalił w proteście przeciw PiS-owi. Wszystko super, tylko mam jeden kłopot, dlaczego to takie małe, niepozorne. Szczęsnemu należy się porządny obelisk, duży głaz z płytą i złotymi literami. Trzeba go postawić w miejscu godnym, a nie w parczku niedużym, gdzie psy na niego sikają, a dzieci nie mogą się za nim ukryć, bo za mały. Dużo lepszy będzie plac przed dworcem, lub może przed magistratem, bo przecież to słuszna koncepcja naszej łódzkiej władzy, więc niech władza sobie na niego codziennie patrzy. Z drugiej strony z pewnością władza skonsultowała ideę pomniczka, a także miejsce jego posadowienia z ludnością miejscową i moje wątpliwości są absolutnie nie na miejscu. 

Trzy dni później muszę wnieść poprawkę do powyższego tekstu. Poszedłem na spacer, żeby zrobić zdjęcia pomniczka, a tu zmiana delikatna, bo chryzantema przesunęła się z płyty kamiennej bliżej drzewa. Robię zdjęcia, czytam tabliczkę i już wiem. Ofiarodawca chryzantemy też musiał po czasie się tego samego doczytać. To nie nagrobek jest pomnikiem czczącym Piotra Szczęsnego, tylko drzewko młode obok. Zadaniem głazu na płycie kamiennej jest podtrzymywanie tabliczki z informacją, że pomnikiem jest drzewo. I teraz już wszystko jest jasne. Magistrat chciał uczcić Szczęsnego drzewem, ale ponieważ ono młode i cherlawe mocno, to nikt bez tej tablicy mocno w głazie osadzonej myśli urzędniczej by nie docenił. Uważam, że aby dzieło było kompletne, należy zainstalować jeszcze jeden nagrobek z instrukcją, gdzie kłaść kwiaty.

Plaża, piasku nawieźli. Słońce, ległem na plastikowym leżaku. Obok rozmowa, chłopak około 20 lat opowiadający o swoim dziadku drugiemu chłopakowi i chyba jego matce. Niby nic szczególnego, ale co drugie słowo to kurwa i czasami wtrącał jebać. Przeklinał tak, jak oddychał, naturalnie. Interlokutorzy odpowiadali kulturalnie, bez żadnych wulgaryzmów. Korciło mnie, żeby zwrócić mu uwagę, skarcić, ale tylko dalej odszedłem, a tam inna sytuacja. Para przyszła w wieku średnim. Ona postury zwykłej, pomijalnej, ale on wielki, gruby. Łysy i ten brzuch ogromny, lekko opalony. Na leżaku położył się i widzę łeb łysy i brzuch błyszczący, kobieta gdzieś poszła. Użalam się, że chłop z pewnością jakieś diety stosuje bez efektów, kolana ma słabe, na kręgosłup z pewnością choruje. Tymczasem kobieta wróciła z lodem rozmiar chyba największy, brzuchacz wchłonął słodycz i dalej się praży za nic mając nadwagę, potencjalnego czerniaka i wszystko to, czym ja się za niego martwię.